Kościół Świętego Mikołaja w Zawierciu

---

Architektura

Kościół Świętego Mikołaja w Zawierciu to najstarsza katolicka świątynia w tej okolicy, będąca istotnym elementem dziedzictwa kulturowego miasta. Jest to struktura murowana o prostokątnej jednonawowej przestrzeni, która odzwierciedla cechy architektoniczne swojego okresu.

Wnętrze kościoła charakteryzuje się prezbiterium zakończonym trójkątną apsydą, co wyróżnia go na tle innych budowli tego typu. Historia tej świątyni sięga czasów XVI wieku, jednak tradycje sięgają jeszcze dalej – aż do XIV wieku.

Budowla była wielokrotnie przebudowywana i adaptowana, co wpłynęło na jej obecny kształt i bryłę. Elementy późniejszych przekształceń dodały indywidualnego charakteru, a także zmodernizowały wygląd zgodnie z wymaganiami czasów.

Jednym z interesujących detali architektonicznych jest umieszczony nad drzwiami do zakrystii gryf, który jest herbem rodu Cromoli, twórców osady Kromołów. To symboliczne odniesienie do lokalnej historii i tradycji dodaje głębi i znaczenia tej świątyni.

Warto również zauważyć, że pod głównym ołtarzem umieszczony jest grób jednego z członków rodu Cromoli, datowany na XIII wiek, co czyni to miejsce jeszcze bardziej cennym z perspektywy historycznej.

Wyposażenie

Świątynia ta wyróżnia się nieocenionymi zabytkami, które przyciągają uwagę zarówno wiernych, jak i turystów. Wśród nich można wskazać na kilka szczególnie istotnych elementów, które świadczą o bogatej historii oraz kunszcie rzemieślniczym.

Jednym z najważniejszych zabytków jest kropielnica z kamienia, która zdobi wnętrze kościoła. Oprócz niej, wspomnieć należy o drzwiach do zakrystii, które również przyciągają wzrok. Niezwykła krata z żelaza oddziela kaplicę św. Anny od głównej nawy, co dodaje świątyni niepowtarzalnego charakteru.

W kaplicy św. Izydora znajduje się chrzcielnica wykonana z kamienia, posiadająca jednolitą pokrywę oraz osadzona na solidnej, kamiennej stopie. Dodatkowo, w kościele wisi dzwon „Św. Mikołaj”, datowany na 1508 rok, który wciąż écho swojej historii na ulicach Zawiercia.

Warto również zwrócić uwagę na przenośne ołtarzyki dwustronne, znane jako feretrony, które są świadectwem dawnych praktyk religijnych. Istnieje także grób znajdujący się pod kaplicą św. Anny, który dodaje mistycyzmu tej świątyni. Niezwykłym obiektem jest pomnik Konstantego Gostkowskiego, generała wojsk polskich z początków XIX wieku, upamiętniający jego dorobek, obok którego znajduje się jego żona, Zuzanna z Jordanów. Pomnik ma nietypowy kształt obelisku, co czyni go jeszcze bardziej interesującym.

W legendach przypisuje się ciężkim, żelaznym drzwiom kościelnym historię pochodzenia z zamku Ogrodzieniec lub z zamku zbójnickiego na Okienniku, co nadaje im romantyczny charakter i sprawia, że są atrakcją wśród lokalnych opowieści.

Kościół kromołowski nieustannie przyciąga fundatorów, wśród których przeważają parafianie. Wśród nowych nabytków, wykonanych przez Zdzisława Lendora, znajduje się misterny Ołtarz Soborowy, ambonka, fotel dla celebransa oraz dwie ławki dla ministrantów. Wszystkie te elementy charakteryzują się wspaniałym rzeźbieniem i złoceniem, nawiązującym do arabesków i motywów roślinnych.

Dodatkowo, fundatorem i wykonawcą oświetlenia w tym wyjątkowym miejscu był Piotr Cieśla, co podkreśla współczesne starania o estetykę i duchowe ożywienie tej świątyni.

Zabytek

Kościół Świętego Mikołaja w Zawierciu to obiekt o znaczeniu historycznym i architektonicznym. W dniu 17 czerwca 1967 roku został on oficjalnie wpisany do rejestru zabytków województwa śląskiego, pod numerem 775/67.

---

Oceń: Kościół Świętego Mikołaja w Zawierciu

---