Maria Ziembińska-Tworzydło, urodzona 7 marca 1938 roku w Zawierciu, a zmarła 17 października 2022 roku w Konstancinie-Jeziornie, była wybitną postacią w polskiej nauce.
Specjalizowała się w palinologii, dziedzinie, która zajmuje się badaniem pyłków roślinnych oraz spor, co ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia przeszłych ekosystemów, zwłaszcza z okresu trzeciorzędu.
Dane biograficzne
„Maria Ziembińska-Tworzydło przyszła na świat jako córka Stanisława i Marii. Ukończyła studia na Wydziale Geologii Uniwersytetu Warszawskiego w 1959 roku, a jej praca magisterska została napisana pod opieką Mikołaja Kostyniuka. W latach 1960-1966 była zatrudniona w Instytucie Geologicznym, a od 1966 roku kontynuowała pracę na Wydziale Geologii UW. W 1971 roku brała udział w wyprawie paleontologicznej do Mongolii. Osiągnięciem jej kariery było uzyskanie stopnia doktora w 1972 roku, na podstawie rozprawy naukowej przygotowanej pod kierunkiem Edwarda Ciuka.
Maria była aktywną członkinią Polskiego Towarzystwa Geologicznego i nie zaprzestała działalności zawodowej również po przejściu na emeryturę. Jej osobiste życie związane było z mężem Stanisławem Tworzydło. Po śmierci, spoczęła na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Osiągnięcia naukowe
Do najważniejszych osiągnięć naukowych Marii Ziembińskiej-Tworzydło zalicza się stworzenie nowego podziału palinostratygraficznego osadów neogenu w obrębie Niżu Polskiego. W swojej pracy opisała także liczne taksony, w tym:
- rodzaj Nemegtichara Karczewska et Ziembińska-Tworzydło, 1972 (Characeae),
- rodzaj Iteapollis Ziembińska-Tworzydło (ziarna pyłku okrytozalążkowych),
- gatunek Microfoveolatisporis minutus Ziembińska-Tworzydło (zarodnik paprotników).
Oprócz tego, była współautorką atlasu spor i ziaren pyłku neogenu Polski, który został wymieniony w tytułach zawsze na drugim miejscu, zaraz po redaktorze serii. To czterotomowe wydawnictwo stanowi niezwykle cenną syntezę danych, uzyskanych w wyniku badań ponad 300 palinoflor.
Wspólnie z Jadwigą Karczewską opisała również gyrogonity pochodzące z formacji Nemegt w Mongolii.
Wybrane publikacje
Maria Ziembińska-Tworzydło jest autorką wielu znaczących publikacji, które przyczyniają się do zrozumienia przeszłości geologicznej i paleobotanicznej naszego kraju. Do najważniejszych prac należą:
- – Cechy palynologiczne neogenu zachodniej Polski (1974),
- – Wiek górnokredowej formacji Nemegt (Mongolia) na podstawie dowodów charofitowych (wspólnie z J. Karczewską, 1983),
- – Neogen Polski Niziny – Litostratygrafia i strefy pyłków-nasion (wspólnie z M. Piwockim, 1997),
- – Atlas pyłków i zarodków polskiego neogenu (praca zbiorowa pod red. Leona Stuchlika):
- – Tom 1 – Zarodki, 2001,
- – Tom 2 – Rośliny nagozalążkowe, 2002,
- – Tom 3 – Rośliny okrytozalążkowe (1), 2009,
- – Tom 4 – Rośliny okrytozalążkowe (2), 2014,
- – Paleobotanika Polska: 750 milionów lat historii roślin, ujawnione w wieku badań. Badania nad paleogenem i neogenem (trzeciorzęd) (wspólnie z B. Słodkowską, 2022).
Przypisy
- BarbaraB. Słodkowska BarbaraB., MariaM. Ziembińska-Tworzydło MariaM., Polish Palaeobotany: 750 Million Years of Plant History as Revealed in a Century of Studies. Research on the Paleogene and Neogene (Tertiary), „Acta Societatis Botanicorum Poloniae”, 91, 2022, DOI: 10.5586/asbp.9122
- Maria Ziembińska-Tworzydło, Warszawa, 28.10.2022 r. - nekrolog [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 14.07.2023 r.]
- Z głębokim smutkiem i żalem zawiadamiamy o śmierci dr Marii Ziembińskiej-Tworzydło – Muzeum Ziemi [online] [dostęp 14.07.2023 r.]
- a b Rejestr Spadkowy PL: wyszukiwanie wpisu [online], rejestry-notarialne.pl [dostęp 17.07.2023 r.]
- Administrator, Stanisław Tworzydło: Moje spotkania z chińską sztuką religijną [online], Misjonarze Werbiści (SVD), 03.09.2014 r. [dostęp 14.07.2023 r.]
- EwaE. Zastawniak EwaE., 70. rocznica urodzin dr Aleksandry Kohlman-Adamskiej i dr Marii Ziembińskiej-Tworzydło, „Wiadomości Botaniczne”, 52 (1/2), 2008, s. 58–60.
- HenryH. Hooghiemstra HenryH., Book reviews: Stuchlik. L. et al. (2009, eds.): Atlas of pollen and spores of the Polish Neogene. Volume 3: Angiosperms (1), „Palynos”, 32 (2), 2009, s. 6, ISSN 0256-1670.
- M.M. Piwocki M.M., M.M. Ziembińska-Tworzydło M.M., Neogene of the Polish Lowlands – Lithostratigraphy and pollen-spore zones, „Geological Quarterly”, 41, 1997, s. 21–40.
- a b c JadwigaJ. Karczewska JadwigaJ., MariaM. Ziembińska-Tworzydło MariaM., Age of the Upper Cretaceous Nemegt Formation (Mongolia) on charophytan evidence, „Acta Palaeontologica Polonica”, 28 (1–2), 1983, s. 137–146.
- MariaM. Ziembińska-Tworzydło MariaM., Palynological characteristics of the Neogene of Western Poland, „Acta Palaeontologica Polonica”, 19 (3), 1974, s. 309–432.
- EwaE. Zastawniak EwaE., PiotrP. Köhler PiotrP., Polskie badania paleobotaniczne trzeciorzędu, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, 2001, s. 159, ISBN 83-85444-81-5, ISSN 1642-5006.
- Lista członków Polskiego Towarzystwa Geologicznego, stan na 31 stycznia 1971, „Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego”, 40 (3–4), 1971, s. 521–548.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Marek Jarnicki | Ludwik Masłowski (entomolog) | Andrzej Stróżecki | Wiktor Weintraub | Jerzy Wysłocki | Marian Masłowski | Halina Wiśniewska (filolog)Oceń: Maria Ziembińska-Tworzydło