Antoni Glanowski to postać, która na trwałe wpisała się w historię Wojska Polskiego. Urodził się 20 lutego 1894 roku w Zawierciu, gdzie spędził swoje młodzieńcze lata. Jego kariera wojskowa była nadzwyczaj dynamiczna i owocna.
W trakcie swojego życia zawodowego dosłużył się stopnia podpułkownika piechoty, co świadczy o jego znaczeniu w strukturze wojskowej. Zmarł 5 kwietnia 1975 roku w Derby, pozostawiając po sobie pamięć o służbie na rzecz ojczyzny.
Życiorys
Antoni Glanowski przyszedł na świat 20 lutego 1894, choć wiele źródeł podaje także datę 1898 roku. Był synem Jana i spędził swoje młodzieńcze lata w Krakowie, gdzie uczęszczał do gimnazjum w latach 1910–1914. Egzamin dojrzałości z sukcesem zdał w 1915 roku.
Podczas I wojny światowej, w obliczu narodowych zawirowań, zasilając szeregi Legionów Polskich, uczestniczył w walkach w 3 Pułku Piechoty. Niestety, w lipcu 1916 roku, w trakcie bitwy pod Kostiuchnówką, został wzięty do niewoli rosyjskiej, w której pozostawał aż do listopada 1917. Po dramatycznej ucieczce z niewoli, w lutym 1918 roku przyjął zaszczytną rolę w II Korpusie Polskim.
Glanowski walczył w bitwie pod Kaniowem, gdzie po raz kolejny zdołał uniknąć niewoli, a następnie, przechodząc przez Murmańsk i Anglię, dotarł do Francji. Tam dołączył do Polskiej Armii, gdzie ukończył szkołę oficerską i przejął dowodzenie nad 27 kompanią oraz I baonem 3 pułku.
Po powrocie do Polski, w lutym 1920 roku, został przydzielony do Szkoły Podoficerów Piechoty nr 1 w Ostrowi-Komorowie. W trakcie letnich miesięcy, od 18 lipca 1920 roku, piastował stanowisko dowódcy I baonu w 18 Dywizji Piechoty. W międzyczasie awansowano go do stopnia kapitana piechoty, co zostało ujęte w dokumentach z datą 1 czerwca 1919 roku.
Od 29 sierpnia 1920 roku był oficerem w 49 pułku Strzelców Huculskich z garnizonem w Kołomyji. W 1923 roku, pełniąc funkcję komendanta kadry batalionu zapasowego, a następnie w 1924 roku dowódcy I batalionu, kontynuował swoją ścieżkę kariery wojskowej. W 1927 roku awansował do rangi majora ze starszeństwem z dnia 1 stycznia.
Dnia 23 maja 1927 roku został wyznaczony na kwatermistrza 59 pułku piechoty wielkopolskiej w Inowrocławiu. W lutym 1929 roku przekazano go do dyspozycji Samodzielnego Wydziału Wojskowego MSW, a od 18 czerwca tego samego roku sprawował obowiązki radcy wojewódzkiego w Urzędzie Wojewódzkim w Poznaniu. Następnie, od 30 lipca 1929 roku, znalazł się w Urzędzie Wojewódzkim w Tarnopolu, skąd, z dniem 4 września 1929 roku, został mianowany starostą powiatu skałackiego, pełniąc tę funkcję do 17 września 1930 roku.
Continuując swoje działania, od 18 września 1930 roku był prowizorycznym radcą wojewódzkim we Lwowie. W 1931 roku, na skutek określonych okoliczności, zostaje zwolniony z MSW. Od roku 1931 do 1935 kontynuował pracę w Kasie Chorych i Ubezpieczalni Społecznej we Lwowie.
W 1934 roku jako major w stanie spoczynku zauważono go w Oficerskiej Kadrze Okręgowej nr VI, gdzie został uznany za oficera przewidzianego do użycia w przypadku działań wojennych. Od lipca 1936 roku zatrudniony jako zarządca realności w Zarządzie Miejskim we Lwowie, zyskał dodatkowe stanowisko komisarycznego burmistrza miasta Jaworowa w lipcu 1937 roku, mianowanego przez wojewodę lwowskiego Alfreda Biłyka.
W swoim życiu pełnił także aktywną rolę w Związku Legionistów Polskich, gdzie 8 stycznia 1936 roku został wybrany na prezesa oddziału we Lwowie. Wspierał Obywatelski Komitet Akcji na rzecz Funduszu Obrony Narodowej, powołany w październiku 1936 roku.
W obliczu II wojny światowej brał udział w brawurowych walkach o Lwów, niestety odniósł poważne obrażenia, które skutkowały amputacją nogi. Po aresztowaniu przez sowietów w 1940 roku został deportowany do Związku Radzieckiego, gdzie spędził czas w łagrach, w obwodzie kustanajskim. Po zwolnieniu w 1941 roku, opuścił ten kraj w towarzystwie Armii Andersa.
Po zakończeniu wojny osiedlił się w Derby, ponownie zaangażował się w życie polityczne jako działacz PPS, stając na czele Centralnego Komitetu Partyjnego. W 1967 roku przeszedł na stanowisko podpułkownika w korpusie oficerów piechoty.
Antoni Glanowski zmarł w dniu 5 kwietnia 1975 roku w Derby, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
Ordery i odznaczenia
Antoni Glanowski był odznaczany za swoje zasługi oraz działalność w ważnych momentach historii.
- krzyż niepodległości, 24 października 1931,
- srebrny krzyż zasługi, 16 marca 1928.
Przypisy
- Janusz Mierzwa Słownik biograficzny starostów Drugiej Rzeczypospolitej. Tom 2, wyd. LTW, Łomianki 2022, s. 95–97.
- Zasoby internetowe - 1942–43, lista Więźniów sowieckich łagrów. genealodzy.pl. [dostęp 05.11.2015 r.]
- Oficerowie. Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. [dostęp 17.06.2015 r.]
- M.P. z 1931 r. nr 251, poz. 335 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- M.P. z 1928 r. nr 65, poz. 89 „za zasługi na polu organizacji i administracji wojska”.
- Związek Legionistów manifestuje swą solidarność z pułk. Pytlem. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 253 z 25.10.1934 r.
- Obywatelski Komitet Akcji na rzecz Funduszu Obrony Narodowej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 240 z 18.10.1936 r.
- Mianowanie komisarycznego burmistrza m. Jaworowa. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 169 z 30.07.1937 r.
- Komunikaty. Ze Związku Legionistów. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 10 z 15.01.1936 r.
- Ze Związku Legionistów. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 7 z 11.01.1936 r.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 73.
- Dziennik Polski, nr 142 z 23.06.1976, s. 5 (nekrolog).
- Rocznik Oficerski 1924, s. 353.
- Rocznik Oficerski 1923, s. 408.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934, s. 327, 968.
- 347. Ruch służbowy na obszarze Wojew. Tarnopolskiego. „Tarnopolski Dziennik Wojewódzki”. Nr 21, s. 233, 15.09.1929 r.
- Rocznik Oficerski 1923, s. 263.
- Rocznik Oficerski 1924, s. 242.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 15 z 23 maja 1927 roku, s. 144.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 179.
- Katalog zbiorów archiwalnych Instytutu Józefa Piłsudskiego w Londynie. Zespół nr 167: Archiwum Antoniego Glanowskiego.
- Lista oficerów Polskich Sił Zbrojnych według awansów dokonanych na uchodźstwie. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 2, Nr 4 z 30.06.1969 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Franciszek Targowski (podpułkownik) | Józef Baryła | Zbigniew Jabłoński (generał) | Edward Ptaszyński (1895–1940) | Tadeusz Nowak (pilot) | Tadeusz Więckowski (pilot) | Władysława SieradzkaOceń: Antoni Glanowski