Halina Regulska

---

Życiorys

Halina Regulska przyszła na świat 14 grudnia 1899 roku w Zawierciu. Była córką Ignacego Reguskiego i Klementyny, z domu Czerwińskiej.

Okres międzywojenny

Po tym, jak Polska odzyskała niepodległość w 1918 roku, Halina Regulska aktywnie brała udział w tworzeniu Komitetu Opieki nad Żołnierzem Polskim. Ten ważny organ zajmował się szyciem odzieży oraz organizowaniem żywności i leków dla walczących żołnierzy, którzy bronili granic świeżo powstałej Rzeczypospolitej. Halina, mając w planach udział w powstaniu na Śląsku, ukończyła kurs Czerwonego Krzyża. Co więcej, została matką chrzestną sztandaru, który przygotowano dla obrońców Lwowa, którzy pochodzili z Zagłębia Dąbrowskiego, gdzie w tamtym czasie mieszkała.

W listopadzie 1919 roku Halina poślubiła starszego o czternaście lat przemysłowca Janusza Regulskiego. W 1923 roku, gdy marka polska zaczęła tracić na wartości, Janusz postanowił ulokować oszczędności w nieruchomości nazwanej „Zarybie”, znajdującej się na obrzeżach Żółwina, blisko późniejszej Podkowy Leśnej. Początkowo teren ten obejmował tylko dwie morgi z nieznacznymi zabudowaniami. Halina wspominała później:

„Położenie Zarybia było wyjątkowo piękne. Od północy i zachodu otaczał je stary, wysoki las sosnowy, a od południa i wschodu przestrzeń była otwarta i wolna i tonęła w słońcu i świetle.”

W miarę upływu czasu ich działka rozrosła się do czterdziestu hektarów, na której stanęła okazała willa. Obok zaczęło powstawać modne osiedle Podkowa Leśna. Działka została przekształcona w 40-hektarowy ogród w stylu francuskim, zawierający boiska do siatkówki i krykieta oraz kort tenisowy. Dzięki wysiłkom Regulskich udało się stworzyć prosperujące, samowystarczalne gospodarstwo z własną mleczarnią, szklarniami, sadem i polami uprawnymi.

Motoryzacja stała się wspólną pasją małżonków. Ich pierwszym samochodem była Tatra T 30 z czterocylindrowym silnikiem chłodzonym powietrzem. Janusz w 1925 roku jako pierwszy uczestniczył w rajdzie samochodowym. W 1926 Halina także wzięła udział w wyścigu, pokazując swój niezwykły talent. W tym samym roku Regulscy wymienili Tatry na elegancką limuzynę marki Métallurgique, a później nabyli sportowe Bugatti T37.

W 1931 roku Regulscy zamieszkali w „Zarybiu”, gdzie Halina włączyła się w budowę kościoła na osiedlu. Jako członkini Komitetu Budowy Kościoła prowadziła komisję finansową, zbierając fundusze dzięki sięganiu do swoich towarzyskich kontaktów. Dzięki jej zaangażowaniu do akcji przyłączyły się takie instytucje jak Automobilklub w Warszawie oraz Aeroklub Rzeczypospolitej. Wśród sponsorów powstania świątyni znalazły się także banki oraz Zjednoczenia Cementowni i Kopalni Węgla. Za swoje zasługi otrzymała order papieski „Pro Ecclesia et Pontifice”.

Jako żona prezesa Automobilklubu Polski, Halina aktywnie uczestniczyła w życiu towarzyskim, organizując wieczorki taneczne i brydżowe. Opisano ją jako „chłopczycę, ale kobiecą”. Za kierownicą zawsze prezentowała się elegancko, z lisem na szyi, jednocześnie mając awersję do nadmiernej paradności w trakcie wyścigów. Na okazje wyścigowe wybierała luźny kombinezon oraz chustkę na głowę.

Kolejną wspólną pasją Regulskich była turystyka samochodowa. Wraz z dziećmi podróżowali do zachodniej Europy i północnej Afryki, korzystając z Austro-Daimlera, który zastąpił Métallurgique. Relacje z tych podróży publikowali na łamach miesięcznika „Auto”. W 1930 roku przebyli trasę o długości 17 000 km. Z Afryki przywieźli wiele egzotycznych pamiątek, które zgromadzili później w tzw. pokoju marokańskim, niestety niemal wszystkie zaginęły podczas rabunków w 1939 roku.

II wojna światowa

W okresie obrony Warszawy w 1939 roku Halina Regulska była członkinią Straży Obywatelskiej, której komendantem był jej mąż. Pracowała jako sanitariuszka w szpitalu. Posiadająca Lancię Aprilia, którą Janusz nabył w 1938 roku, została całkowicie zniszczona w rezultacie wybuchu pocisku artyleryjskiego.

W późniejszych miesiącach Halina organizowała pomoc dla wysiedlonych profesorów Uniwersytetu Poznańskiego. Zmusiła się do otwarcia pensjonatu, gdzie z bezpiecznie mogli przebywać przedstawiciele podziemia. Na fałszywych dokumentach gościli w „Zarybiu” m.in. Czesław Miłosz, Halina i Bernard Zakrzewscy, Zofia oraz Stefan Korbońscy, Jerzy Iłłakowicz, Bolesław Sobociński, Julian Piasecki oraz Zbigniew Stypułkowski. Halina i Janusz wystawiali fałszywe dokumenty pracy, co stanowiło ochronę przed deportacjami do Niemiec. W stodole urządzono stację odbiorczą, prowadzono nasłuch radiowy, a w nocy organizowano zrzuty broni i cichociemnych.

W czasie powstania warszawskiego pełniła funkcję łączniczki, działając pod pseudonimem „Ofka”. Służyła w Oddziale VI BiP przy Komendzie Głównej Armii Krajowej, w Referacie PŻ (Podwydział „Pomocy Żołnierzowi”) w znajdującej się przy ul. Pańskiej 22 gospodzie żołnierskiej, a następnie w I Obwodzie „Radwan” (Śródmieście), w zgrupowaniu „Chrobry II” – I batalionie „Lecha Żelaznego” – 1 kompanii „Warszawianka”. Po opadnięciu walk opuściła stolicę razem z cywilami, a po ucieczce z konwoju wróciła do „Zarybia”.

Okres powojenny

Gdy po wojnie Janusz Regulski został skazany na 14 lat więzienia i konfiskatę całego majątku (wcześniej aresztowano ich syna Jerzego), Halina została sama w „Zarybiu”. Musiała opiekować się pięcioma starszymi członkami rodziny. Choć dom pozostawał w ich wspólnej własności, nowo wyznaczony komisarz wprowadził do niego kłopotliwych lokatorów. Janusz odzyskał wolność po 7 latach. W 1959 roku po sprzedaży „Zarybia” Regulscy przeprowadzili się do Warszawy.

Halina zmarła w 1994 roku i została pochowana w grobie rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera B-4-11,12).

Automobilizm

W roku 1927 Halina Regulska, zasiadając za kierownicą samochodu marki Métallurgique, osiągnęła znaczący sukces podczas II Rajdu Pań. Dwudniowy wyścig, który rozgrywał się na trasie Warszawa–Poznań, liczył łącznie 660 km. Już w tym okresie Regulska przyciągnęła uwagę sprawozdawcy sportowego z miesięcznika „Auto”, który zauważył:

Pani Regulska, zdobywczyni piątej nagrody, wprowadziła w podziw wszystkich, bo trudno uwierzyć, że tak filigranowa osóbka doprowadziła do celu w doskonałej formie ogromną i ciężką limuzynę.

W kolejnym roku rajd przeszedł zmianę, powiększając się do trzech etapów, a jego całkowita długość wzrosła do 1200 km. Za kierownicą lekkiego Fiata 509 Halina Regulska wykazała ogromną przewagę, zdobywając aż trzy pierwsze nagrody: zarówno w klasyfikacji ogólnej, jak i za najlepszy czas na próbie płaskiej oraz górskiej.

W okresie wielkiego kryzysu rajdy samochodowe uległy zawieszeniu, a zorganizowano jedynie próby zręcznościowe, nazywane wtedy „gymkhanami”. Regulska zazwyczaj zdobywała w nich pierwsze miejsca, pokonując zarówno inne zawodniczki, jak i niejednokrotnie mężczyzn. Po poprawie sytuacji gospodarczej w Polsce rajdy zostały wznowione. W 1936 roku Halina Regulska wygrała Rajd Pań, prowadząc nową limuzynę Chrysler. Powtórzyła ten sukces w kolejnym rajdzie, korzystając z samochodu Steyr 150, udostępnionego przez importera.

Twórczość literacka

Halina Regulska jest znana jako autorka dwóch niezwykle ważnych tomów wspomnień, które ukazują dramatyczne wydarzenia z czasów II wojny światowej. Jej dzieła to „Dziennik z oblężonej Warszawy” oraz „Tamte lata, tamte czasy: wspomnienia z II wojny światowej”, które dostarczają czytelnikom cennych informacji na temat życia w Warszawie podczas okupacji.

Dodatkowo, Regulska napisała książkę zatytułowaną „Samochodem przez dwudziestolecie”, która także ukazuje jej literackie umiejętności oraz zainteresowania. Przez swoją twórczość autorka przekazuje nie tylko osobiste doświadczenia, ale również ważne przesłania historyczne, celebrując pamięć o trudnych czasach w historii Polski.

Odniesienia w kulturze popularnej

Postać Haliny Regulskiej, która zyskała znaczną popularność, pojawia się w powieści autorstwa Ałbeny Grabowskiej zatytułowanej Stulecie Winnych. W adaptacji telewizyjnej, noszącej tę samą nazwę, rolę Regulskiej znakomicie interpretuje Marta Ojrzyńska.

---

Oceń: Halina Regulska

---